Zespół został założony w 2000 r. przez Janusza Demkowicza i Damiana Kurasza. W swojej twórczości grupa czerpie inspiracje z pogranicza kulturowego Polski południowo-wschodniej – szczególnie z tradycji grup etnicznych zamieszkujących Bieszczady: Łemków i Bojków. W czerwcu 2002 r. grupa reprezentowała Polskę na XXIII Festiwalu Europejskiej Unii Radiowej – EBU, w Mölln (Niemcy). Odwiedzili także Afrykę jako przedstawiciele Polski, na Festiwalu Europejskiej Muzyki w Algierze. Od jesieni 2013 r. zespół współpracował przy tworzeniu ścieżki dźwiękowej do serialu „Wataha”, najnowszej produkcji HBO. W wyniku tej współpracy z HBO, ukazała się w 2014 r. kolejna płyta zespołu, pt. „Czereda”, na której oprócz utworów wykorzystanych w serialu pojawiły się̨ nagrania z koncertu na żywo, z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej.

Tołhaje w swoim dorobku mogą się pochwalić m.in.:
– nagrodą „Fryderyk” za płytę „Wataha”, na której znalazła się ścieżka dźwiękowa z serialu „Wataha” HBO i utwory zespołu Tołhaje
– nominacją płyty „A w niedziela rano” i „Mama Warhola” do nagrody “Fryderyk” w kategorii “Etno/Folk”
– Folkowym Fonogramem Roku za płytę “A w Niedziela Rano” – ufundowanym przez Radiowe Centrum Kultury Ludowej przy Polskim Radiu
– I miejscem na XIX Międzynarodowym Festiwalu Pieśni i Muzyki Ludowej Młodych Eurofolk Na Pograniczach
– II miejscem na Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia Nowa Tradycja